Ερμούπολη, 10 Σεπτεμβρίου 2020
Αρ. Πρωτ.: 6780

Προς:

Υπουργό Οικονομικών
κ. Χρήστο Σταϊκούρα
e-mail: ministeroffice@minfin.gr

Υπουργό
κ. Σπυρίδωνα-Άδωνι Γεωργιάδη
e-mail: minister.sec@mnec.gr

Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
κ. Ιωάννη Βρούτση
e-mail: ypourgos_erg@yeka.gr

Κοινοποίηση: Ως πίνακας αποδεκτών

 

Θέμα: «Μέτρα στήριξης της επιχειρηματικότητας από τις επιπτώσεις της πανδημίας»

 

Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί,

Είναι πλέον ξεκάθαρο για όλους μας, ότι οι οικονομικές επιπτώσεις από τον COVID-19 που έπληξαν σχεδόν όλους τους κλάδους της οικονομίας, θα ενταθούν το επόμενο διάστημα, με οδυνηρές συνέπειες για την επιχειρηματική, κοινωνική και οικογενειακή ζωή.

Παράλληλα με τον κλάδο του τουρισμού, και άλλοι κλάδοι όπως το εμπόριο, η εστίαση και άλλες υπηρεσίες στις τουριστικές περιοχές, υπέστησαν πρωτοφανή μείωση των εσόδων τους. Για παράδειγμα, στον κλάδο της εστίασης που αποτελεί ίσως τον μεγαλύτερο εργοδότη της χώρας με 400.000 περίπου εργαζομένους και επηρεάζει άμεσα τα έσοδα και άλλων σημαντικών κλάδων στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, το lockdown των μηνών Μαρτίου, Απριλίου και Μαΐου και πρόσφατα το κλείσιμο σε πολλές περιοχές της χώρας, επέφεραν καταστροφικά αποτελέσματα για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και απώλειες χιλιάδων θέσεων εργασίας.

Έτσι, τα μέτρα στήριξης που αναμένεται να ληφθούν στο αμέσως προσεχές διάστημα, δεν θα πρέπει να περιοριστούν στις αμιγώς τουριστικές επιχειρήσεις, αλλά να επεκταθούν στους κλάδους του εμπορίου και των υπηρεσιών, ιδιαίτερα στους νησιωτικούς και άλλους τουριστικούς προορισμούς, αφού και αυτές οι επιχειρήσεις εξαρτώνται άμεσα από τον τουρισμό και γενικά από την επισκεψιμότητα.

Το Επιμελητήριο Κυκλάδων επιθυμώντας στο τέλος της τουριστικής περιόδου να κάνει μια αποτίμηση της κατάστασης και να προτείνει καταρχήν μια δέσμη μέτρων που θα περιλαμβάνει εκτός των άλλων θέσεις και απόψεις της τοπικής επιχειρηματικής κοινότητας, ώστε να καλύπτει τις ανάγκες όσο το δυνατόν περισσότερων πληγέντων κλάδων, απευθύνθηκε σε όλους τους επαγγελματικούς φορείς των Κυκλάδων προκειμένου να συλλέξει και να επεξεργαστεί τις προτάσεις τους. Σε γενικές γραμμές, οι προτάσεις αυτές αν και προερχόμενες από νησιά με σημαντικές διαφορές στο μέγεθος και τη διάρθρωση των οικονομιών τους, ωστόσο συγκλίνουν σε μεγάλο βαθμό, γεγονός που δείχνει ότι η πανδημία και τα αναγκαστικά μέτρα προστασίας, επηρέασαν την πλειοψηφία των κλάδων.

 

Α. Γενικές προτάσεις

1. Αναστολή κάθε αναγκαστικού μέτρου, όπως οποιουδήποτε είδους κατασχέσεις, δεσμεύσεις λογαριασμών τραπεζών κ.α. τουλάχιστον έως την 31/12/2020

2. Αναστολή έως τις 31/12/2020, της πληρωμής οφειλών και ρυθμίσεων οφειλών από φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις και ένταξη παλαιών και νέων οφειλών σε νέα ρύθμιση από 1/1/2021 με αριθμό δόσεων έως και 120

3. Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ του 2020, των επιχειρήσεων που επλήγησαν λόγω πανδημίας

4. Επέκταση του μέτρου της Επιστρεπτέας Προκαταβολής για τους επόμενους μήνες

5. Αναστολή πληρωμής υποχρεώσεων προς Τράπεζες, που προέρχονται από επιχειρηματικά δάνεια

6. Αναστολή του τέλους επιτηδεύματος

7. Μείωση της προκαταβολής φόρου σε ποσοστό τουλάχιστον 50%, για τους κλάδους που διαπιστωμένα επλήγησαν, αλλά και για τους κλάδους του εμπορίου και των υπηρεσιών, ιδιαίτερα στους νησιωτικούς και άλλους τουριστικούς προορισμούς

8. Αναστολή της σφράγισης επιταγών για τους επόμενους 3 μήνες κατ’έλάχιστο

9. Παράταση του μέτρου της μείωση ενοικίων, για όλη την διάρκεια της τρέχουσας χρήσης, έως την έναρξη της επόμενης τουριστικής σεζόν

10. Επιδότηση μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους, σε ποσοστό αντίστοιχο της μείωσης του κύκλου εργασιών, σε σύγκριση με τα οικονομικά στοιχεία της προηγούμενης χρήσης

11. Μετατροπή των επιδομάτων ανεργίας σε επιδοτήσεις της απασχόλησης. Εν μέσω οικονομικής και υγειονομικής κρίσης, αποτελεί ανορθόδοξη τακτική η διατήρηση υπερβολικά μεγάλου αριθμού απασχολήσιμων συμπολιτών μας σε συνθήκες αδράνειας και περιθωριοποίησης, ενώ ταυτόχρονα οι επιχειρήσεις δεν έχουν την δυνατότητα να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας. Προτείνεται:

• Μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε επίδομα απασχόλησης, με δυνατότητα δήλωσης των προσφερόμενων θέσεων εργασίας στο πληροφοριακό σύστημα του ΟΑΕΔ, ώστε να γίνει αντιστοίχιση με τα στοιχεία του μητρώου ανέργων
• Το υπολειπόμενο ποσό μέχρι το ύψος του μισθού που θα συμφωνείται μεταξύ επιχείρησης και εργαζόμενου, να αποτελεί συμμετοχή της επιχείρησης στο μισθολογικό και μη κόστος 
• Στο πλαίσιο αυτό, να υπάρχει δυνατότητα επιλογής μεταξύ πλήρους και μερικής απασχόλησης

12. Παράταση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων που έχουν ενταχθεί σε δράσεις ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, καθώς εκ των συνθηκών, δεν είναι δυνατή η ολοκλήρωση πολλών έργων, εντός του χρονοδιαγράμματος

 

Β. Κλαδικά – Ειδικά μέτρα

1. Επαναφορά του ειδικού καθεστώτος μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. στις νησιωτικές περιοχές

2. Απαλλαγή των τουριστικών επιχειρήσεων από τα τέλη παρεπιδημούντων

3. Κατάργηση του ειδικού φόρου διαμονής σε ξενοδοχεία και άλλα καταλύματα

4. Διατήρηση του συντελεστή Φ.Π.Α. στην εστίαση στο 13%

5. Μείωση του συντελεστή Φ.Π.Α. στη διαμονή, στο 6%

6. Διατήρηση του μέτρου του Μεταφορικού Ισοδύναμου

7. Λήψη μέτρων για τιμή καυσίμων ισοδύναμη με την υπόλοιπη Ελλάδα, σε όλη τη νησιωτική χώρα. Η τιμή των καυσίμων στη νησιωτική χώρα συνεχίζει να αποτελεί «τιμωρία» για τους κατοίκους και επιχειρήσεις των νησιών μας και αποτελεί παρέκκλιση των οριζόμενων στη Συνθήκη της Λισσαβόνας για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των κατοίκων των νησιωτικών περιοχών. Ήδη, λόγω υψηλής φορολογίας, οι τιμές καυσίμων στην Ελλάδα βρίσκονται στην κορυφή μεταξύ των χωρών της ΕΕ, ενώ οι Κυκλάδες βρίσκονται μεταξύ των περιοχών με τις υψηλότερες τιμές στην ελληνική επικράτεια

8. Εξορθολογισμός των προστίμων, ιδιαίτερα για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος

 

Γ. Προτάσεις που αφορούν υποχρεώσεις προς Δήμους

Ένα ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπισθεί οριζόντια και με ενιαίο τρόπο, είναι οι υποχρεώσεις των επιχειρήσεων προς τους Δήμους. Προτείνεται η αναλογική (προς τη μείωση του κύκλου εργασιών) απαλλαγή:

1. Από τα δημοτικά τέλη (ενιαίο ανταποδοτικό τέλος καθαριότητας, φωτισμού κ.α.) των επιχειρήσεων που αποδεδειγμένα παρουσιάζουν σημαντική μείωση του κύκλου εργασιών τους, τουλάχιστον, έως την 31/12/2020, ενώ στην περίπτωση που έχουν καταβληθεί τέλη, να γίνει συμψηφισμός με μελλοντικές απαιτήσεις.

2. Από τα τέλη κατάληψης κοινοχρήστων χώρων τουλάχιστον έως 31/12/2020.

3. Για επιχειρήσεις οι οποίες στεγάζονται σε ακίνητα των Δήμων, προτείνεται η μείωση του ενοικίου ή και μη απόδοσή του, αναλογικά προς την μείωση του κύκλου εργασιών τους.

 

Δ. Μετασχηματισμός του τραπεζικού και χρηματοδοτικού συστήματος

Μια από τις βασικές προυποθέσεις για την επιχειρηματική ανάπτυξη, είναι η ύπαρξη ενός υγιούς τραπεζικού συστήματος. Είναι γεγονός ότι το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα απέχει συστηματικά και πιθανόν συνειδητά από τις αξίες και τους στόχους που σχετίζονται με τη στήριξη της οικονομίας, της κοινωνίας και της πραγματικής ανάπτυξης και μάλιστα σε μια εποχή που η στήριξη που καλείται να παράσχει είναι καθοριστικής σημασίας για το πώς η παραγωγική δομή και οι τοπικές οικονομίες θα εξελιχθούν εφεξής, μετά από την οικονομική και την υγειονομική κρίση.

Είναι επίσης γεγονός η βαθιά κρίση που πέρασε ο τραπεζικός κλάδος στην Ελλάδα αποτέλεσμα ως ένα βαθμό, του τρόπου διαχείρισης των κεφαλαίων που οι τράπεζες είχαν στη διάθεσή τους. Σήμερα, μετά από τις παρεμβάσεις της ΕΚΤ και τις αλλεπάλληλες ανακεφαλαιοποιήσεις το τραπεζικό σύστημα αρχίζει να σταθεροποιείται, όμως μετά από τη δεκαετή κρίση και το κλείσιμο πολλών τραπεζών, εμφανίζει α) υπερβολικό βαθμό συγκέντρωσης β) καθαρά ολιγοπωλιακό χαρακτήρα και γ) περιορισμένη δυνατότητα πρόσβασης για την πλειοψηφία των επιχειρήσεων και των πολιτών.

Πιστεύουμε ότι δεδομένης της υπερσυγκέντρωσης των συστημικών τραπεζών και της «αποψίλωσης» της περιφέρειας από τραπεζικά καταστήματα, μια εναλλακτική προοπτική, είναι η ενίσχυση του θεσμού των Συνεταιριστικών Τραπεζών, στο πρότυπο του δικτύου των «ηθικών τραπεζών» (π.χ. Banca Etica) που έχει αναπτυχθεί στην Ευρώπη, προκειμένου να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός προς μια υγιή κατεύθυνση.

Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο δεν ευνοεί τη δημιουργία αυτών των Αστικών Πιστωτικών Συνεταιρισμών, τόσο λόγω του ότι το ύψος του απαιτούμενου ελάχιστου κεφαλαίου έχει αναπροσαρμοσθεί τρεις φορές τα τελευταία χρόνια σε επίπεδα που δεν ανταποκρίνονται στα οικονομικά και πληθυσμιακά δεδομένα πολλών Νομών της χώρας μας, όσο και του ότι δεν επιτρέπει τη δραστηριοποίησή τους εκτός του νομού αναφοράς.

Επιπλέον, αξίζει να αναφερθούμε στις ποιοτικές διαφορές μεταξύ των «ηθικών» και των «συμβατικών» τραπεζών, σημειώνοντας ότι στον ευρωπαικό χώρο, τα «κόκκινα» δάνεια των ηθικών τραπεζών αντιστοιχούν περίπου στο 50% των συστημικών τραπεζών.

Επίσης, υπάρχουν παραδείγματα συνεταιριστικών τραπεζών, οι οποίες στη φάση συρρίκνωσης του τραπεζικού κλάδου, κατάφεραν να αυξήσουν σημαντικά α) τις καταθέσεις τους (έως και 85%), παρά τα δύο «bank run» που σημειώθηκαν το 2012 και το 2015 β) τις χορηγήσεις τους γ) τα μέλη τους και δ) τα υποκαταστήματά τους.

Συνεπώς η «απελευθέρωση» του θεσμού των συνεταιριστικών πιστωτικών οργανισμών είναι μια υποχρέωση που έχει η πολιτεία προς την κοινωνία και τις επιχειρήσεις και μια ευκαιρία που πρέπει να δοθεί στις τοπικές οικονομίες ώστε να αυτορυθμιστούν με γνώμονα το κοινωνικό συμφέρον και την βιώσιμη ανάπτυξη.

Τέλος, προτείνεται η αναβάθμιση της Αναπτυξιακής Τράπεζας α) με τη δημιουργία νέων χρηματοδοτικών εργαλείων και β) αναλαμβάνοντας και εποπτικό ρόλο ως προς τη διάθεση των πόρων που συνδέονται με δράσεις ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας. Είναι γνωστό ότι οι τράπεζες σε μεγάλο βαθμό επιβάλλουν τους δικούς τους όρους, λαμβάνοντας υπόψη καταρχήν έως και αποκλειστικά την «αμοιβαιότητα» μεταξύ πελάτη και τράπεζας, και διαθέτουν τελικά τα χρηματοδοτικά εργαλεία λειτουργώντας σαν ενεχυροδανειστήρια και όχι ως τραπεζικά ιδρύματα, ασκώντας ένα «στενής» αντίληψης credit που απέχει κατά πολύ από την πραγματικό ρόλο τους.

 

Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί,

Η ανασυγκρότηση της οικονομίας και του παραγωγικού μηχανισμού της χώρας, είναι μια διαδικασία που δεν απαιτεί μόνο πόρους, αλλά θέληση, συνεργασία και συνοχή. Κατανοούμε πλήρως τις δυσκολίες και προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα και αναγνωρίζουμε τα θετικά βήματα και πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, όμως πέραν των μέτρων στήριξης που είναι αναγκαίο να εφαρμοσθούν στην παρούσα φάση, βλέπουμε τη συγκυρία αυτή ως ένα χρονικό σημείο αναφοράς για τη χώρα, κατά το οποίο πρέπει να γίνουν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις που α) θα μειώσουν το διοικητικό και λειτουργικό κόστος τόσο για το δημόσιο τομέα, όσο και για τις επιχειρήσεις β) θα δημιουργήσουν προυποθέσεις για ένα φιλικότερο περιβάλλον για επενδύσεις και επιχειρηματικότητα.

Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για το χρόνο σας. Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση και συνεργασία.

Με εκτίμηση,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΟΥΣΣΟΣ

 

Πίνακας αποδεκτών
 - Γραφείο Πρωθυπουργού
 - Βουλευτές Κυκλάδων
    κ. Ιωάννης Βρούτσης
    κ. Φίλιππος Φόρτωμας
    κα Αικατερίνη Μονογυιού
    κ. Νικόλαος Συρμαλένιος
 - κ. Γεώργιος Λεονταρίτης Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων
 - Επαγγελματικοί φορείς Κυκλάδων Ανάπτυξης και Επενδύσεων